Δευτέρα 28 Φεβρουαρίου 2011

Νέο όργανο θα επιβεβαιώνει τα ευρήματα του τηλεσκοπίου Kepler

Ο αγώνας για την αναζήτηση πλανητών εκτός του ηλιακού μας συστήματος έχει αρχίσει και ανάβει. Το διαστημικό τηλεσκόπιο της NASA, Kepler, έχει εντοπίσει πάνω από 1200 υποψήφιους πλανήτες, ωστόσο η επιβεβαίωση παραμένει μια πρόκληση. Κάποιες φορές η επισκίαση ενός διπλού συστήματος αστέρων μπορεί να μιμηθεί τη ρηχή εξασθένιση που οφείλεται σε έναν πλανήτη όταν περνάει μπροστά από το άστρο του. Επίγειες μετρήσεις απαιτούνται για να εξακριβώσουν ότι ενας πλανήτης βρίσκεται σε τροχιά, εντοπίζοντας της βαρυτικές ταλαντεύσεις που προκαλεί ο πλανήτης στο άστρο του, γνωστές ως ακτινικές ταχύτητες
.

Το Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics (CfA), στο Cambridge, της Massachusetts, να είναι ένας σημαντικός παίκτης στο κυνήγι πλανητών. Η CFA είναι μέρος μιας διεθνούς συνεργασίας που κατασκευάζει ένα νέο όργανο που θα ονομάζεται High-Accuracy Radial velocity Planet Searcher (HARPS-North). Αυτός ο φασματογράφος ακριβείας είναι σχεδιασμένος να ανιχνεύει κάθε μικροσκοπικό σήμα ακτινικής ταχύτητας που προκαλείται από πλανήτες τόσο μικρούς όσο η Γη, εάν είναι σε τροχιά κοντά στο αστέρι τους. Θα συμπληρώσει το Kepler, βοηθώντας να επιβεβαιώσει και να χαρακτηρίσει τους πλανητικούς υποψηφίους του Kepler.


O David Latham από το Smithsonian αναφέρει: "Η αποστολή Kepler μας δίνει το μέγεθος του πλανήτη, με βάση την ποσότητα του φωτός που μπλοκάρει όταν περνά μπροστά από το άστρο του. Τώρα πρέπει να μετρήσουμε τις πλανητικές μάζες ώστε να υπολογίσουμε τη πυκνοτητά τους. Αυτό θα μας επιτρέψει να ξεχωρίσουμε πετρώδεις πλανήτες και υγρούς κόσμους από αυτούς που κυριαρχούνται από ατμόσφαιρες υδρογόνου και ήλιου.


Ο φασματογράφος λειτουργεί διαχωρίζοντας το φως από ένα άστρο όπως ένα πρίσμα. Τα χημικά στοιχεία απορροφούν το φως συγκεκριμένων μηκών κύματος της ακτινοβολίας, αφήνοντας σκοτεινές γραμμές στο φάσμα του άστρου. Οι εν λόγω γραμμές επηρεάζονται απο τη μετατόπιση Doppler που δημιουργείται από την βαρυτική έλξη ενός πλανήτη σε τροχιά γύρω στο αστέρι του.


Το HARPS-North θα επαναλάβει ουσιαστικά την επιτυχημένη κατασκευή του πρωτότυπου HARPS-South. Το νεο HΑRPS-North θα εξοπλιστεί με νέα όργανα τελευταίας τεχνολογίας όπως ένα laser που θα επιτρέπει τη βαθμονόμηση του μήκους κύματος ώστε να μπορεί να εντοπίσει μικρά σήματα ακτινικής ταχύτητας.

Το πρωτότυπο HARPS λειτουργεί στο 3,6 μέτρων τηλεσκόπιο του European Southern Observatory στη La Silla, Chile. Το HARPS-N θα εγκατασταθεί στο 3,6 μέτρων  τηλεσκόπιο του Telescope Nazionale Galileo (TNG) in the Canary Islands. Από αυτή τη θέση, θα μπορεί να μελετήσει την ίδια περιοχή του ουρανού με αυτή που παρατηρει το Kepler, ανάμεσα στους Βόρειους αστερισμούς του Κύκνου και της Λύρας.