Το «Εξαιρετικά Μεγάλο Τηλεσκόπιο» (ELT), ένα θαύμα της μηχανικής, θα έχει κάτοπτρο διαμέτρου 39,2 μέτρων. Το σημερινό μεγαλύτερο τηλεσκόπιο, το Μεγάλο Διοπτρικό Τηλεσκόπιο, με κάτοπτρο διαμέτρου 11,9 μέτρων, θα μοιάζει με νάνο μπροστά του.
To ELT θα κατασκευαστεί στην έρημο Ατακάμα της Χιλής, η οποία ήδη φιλοξενεί έναν μεγάλο αριθμό παρατηρητηρίων, χάρη στο υψόμετρο και την εξαιρετικά καθαρή της ατμόσφαιρα.
Θα βλέπει ένα μεγάλο μέρος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος, από το υπεριώδες μέχρι το ορατό και το υπέρυθρο, ώστε να μπορεί μεταξύ άλλων να εντοπίζει πλανήτες σαν τη Γη που περιφέρονται γύρω από μακρινά άστρα.
Το πράσινο φως που έδωσε το ΔΣ του ESO αφορά την κατασκευή των δρόμων που θα εξυπηρετούν τη νέα εγκατάσταση. Ωστόσο η τελική έγκριση για την υλοποίηση του έργου αναμένεται να καθυστερήσει μέχρι τα μέσα του 2012, δεδομένου ότι αρκετές από τις 15 χώρες-μέλη του ESO δεν έχουν εξασφαλίσει τα απαιτούμενα κονδύλια.
Το συνολικό κόστος εκτιμάται στο 1,1 δισ. ευρώ, ενώ το τηλεσκόπιο προγραμματίζεται να «δει το πρώτο φως» γύρω στο 2020.
«Σε ένα πρόγραμμα αυτού του μεγέθους, η έγκριση των επιπλέον κονδυλίων είναι αναμενόμενο να παίρνει χρόνο» σχολίασε στο δικτυακό τόπο του Science ο Τιμ ντε Ζέου, γενικός διευθυντής του ESO.
Η Τσεχία, η Σουηδία και η Φινλανδία έχουν ήδη δεχθεί να αυξήσουν τη συνεισφορά τους κατά 2%, ώστε να καλυφθεί ο τελικός προϋπολογισμός, ενώ οι υπόλοιπες χώρες-μέλη ζήτησαν περισσότερο χρόνο για να βρουν τα απαιτούμενα κονδύλια.
Η Ελλάδα δεν είναι μέλος του ESO.
Στις ΗΠΑ, οι αστρονόμοι πασχίζουν στο μεταξύ να εξασφαλίσουν κονδύλια για την κατασκευή δύο ανταγωνιστικών αλλά μικρότερων τηλεσκοπίων: το Γιγάντιο Μαγγελανικό Τηλεσκόπιο με κάτοπτρο 24,5 μέτρων και το Τηλεσκόπιο των Τριάντα Μέτρων με κάτοπτρο 30 μέτρων.