Πέμπτη 24 Μαρτίου 2011

Ένα πολύ ψυχρό ζευγάρι καφέ νάνων

Παρατηρήσεις από το Very Large Telescope (VLT), του European Southern Observatory’s (ESO), μαζί με άλλα δύο τηλεσκόπια, έδειξαν ότι υπάρχει ένας νέος υποψήφιος για το γνωστότερο ψυχρό αστέρι. Ένας καφές νάνος σε διπλό σύστημα αστέρων, με θερμοκρασία περίπου σαν αυτή μιας φρεσκοφτιαγμένης κούπας καφέ, καυτός σε ανθρώπινα μέτρα, αλλά πάρα πολύ ψυχρός για επιφάνεια ενός αστεριού.
Αυτό το διπλό σύστημα αστέρων είναι αρκετά δροσερό για να αρχίσει η χάραξη της θολής διαχωριστικής γραμμής μεταξύ μικρών κρύων αστεριών από τους μεγάλους ζεστούς πλανήτες.


Οι καφέ νάνοι έιναι σώματα που έχουν αποτύχει να γίνουν αστέρια. Στερούνται αρκετή μάζα για να φτάσουν στο σημείο ώπου θα προκαλέσουν πυρηνικές εκρήξεις οι οποίες κάνουν τα αστέρια να λάμπουν και να θερμαίνονται σε υψηλές θερμοκρασίες. Η πρόοσφατη ανακάλυψη του καφέ νάνου, με όνομα CFBDSIR 1458+10B, έδειξε ότι  είναι το πιο αχνό μέλος ενός διπλού συστήματος καφέ νάνων, σε απόσταση περίπου 75 έτη φωτός από τη Γη.

Ο πανίσχυρος φασματογράφος του X-shοoter του VLT, χρησιμοποιήθκε για να δείξει ότι το σύνθετο αυτό αντικείμενο είναι τόσο ψυχρό όσο και ότι τηρεί τα στάνταρ ενός καφέ νάνου. "Ήμασταν πολύ ενθουσιασμένοι που βλέπαμε ότι αυτό το αντικείμενο έιχε τόσο χαμηλή θερμοκρασία, αλλά δεν μπορούσαμε να μαντέψουμε ότι αυτό ήταν ένα διπλό σύστημα με ένα ακόμη πιο ενδιαφέρον και πιο ψυχρό αντικείμενο." Λέει ο Philippe Delorme από το Institut de planétologie et d’astrophysique de Grenoble. Το CFBDSIR 1458+10 είναι το πιο ψυχρό διπλό σύστημα καφέ νάνων που έχει βρεθεί μέχρι σήμερα.

Ο πιο αχνός από του δύο νάνους, βρέθηκε ότι έχει θερμοκρασία περίπου στου 212 Fahreneit (100° Celsius), το σημείο βρασμού του νερού. " Σε τέτοιες θερμοκρασίες περιμένουμε ένας καφέ νάνος να έχει ιδιότητες που διαφέρουν από τους ήδη γνωστούς καφέ νάνους και πιο κοντινές σε αυτές των γιγαντιαίων εξοπλανητών. Μπορεί να έχει σύννεφα που περιέχουν νερό στην ατμοσφαιρά του" λέει ο Michael Liu από το University of Hawaii’s Institute for Astronomy. "Στην πραγματικότητα όταν αρχίσουμε να παίρνουμε φωτογραφίες από γιγαντιαίους αέριους πλανήτες γύρω από άστρα παρόμοια με το δικό μας, πιστεύω ότι πολλόι από αυτούς θα μοιάζουν με το CFBDSIR 1458+10B."

Για την αποκάλυψη των μυστικών αυτού του μοναδικού αντικειμένων, συνδιάστηκε η ισχύς τριών διαφορετικών τηλεσκόπιων. Αρχιά το CFBDSIR 1458+10 ανακάλυψαν ότι έιναι διπλό σύστημα χρησιμοποιώντας το Laser Guide Star (LGS) Adaptive Optics system on the Keck II Telescope στη Hawaii. Η απόσταση μετρήθηκε από το Canada–France–Hawaii Telescope, επίσης στη Hawaii
, χρησιμοποιώντας μια υπέρυθρη κάμερα. Τελος το VLT χρησιμοποιήθηκε για να μετρήσουν τη θερμοκρασία του και το υπερυθρο φάσμα του.

 Το κυνήγι για την αναζήτηση ψυχρών αντικειμένων έιναι ένα επίκαιρο θέμα. Το Spitzer Space Telescope πρόσφατα αναγνώρισε 2 αχνά αντικείμενα τα οποία είναι υποψήφιοι για τη θέση του πιο κρύου καφέ νάνου, παρόλο που η θερμοκρασία τους δεν έχει μετρηθεί με ακρίβεια ακόμη. Μελλοντικές παρατηρήσεις θα καταδείξουν μια σύγκριση μεταξύ αυτών και του ηδη γνωστού CFBDSIR 1458+10B.