Τετάρτη 4 Μαΐου 2011

Bροχή διαττόντων από την ουρά του Χάλεϊ κορυφώνεται την Παρασκευή

Πέρασαν 25 χρόνια από την τελευταία φορά που ο κομήτης του Χάλεϊ πέρασε από τη γειτονιά μας. Ο παγωμένος πλάνητας άφησε όμως πίσω του μια κληρονομιά: σωματίδια από την κόμη του που εισέρχονται στη γήινη ατμόσφαιρα αυτές τις ημέρες και γίνονται ορατοί ως διάττοντες αστέρες -η λεγόμενη βροχή των Ήτα Υδροχοϊδών κορυφώνεται τα ξημερώματα της Παρασκευής.

Το φαινόμενο ονομάστηκε έτσι επειδή τα εισερχόμενα σωματίδια φαίνονται να πηγάζουν από το αστέρι Ήτα του αστερισμού του Υδροχόου.


Στο γεωγραφικό πλάτος της Ελλάδας (31 μοίρες βόρεια), ο αστερισμός του Υδροχόου ανατέλλει γύρω στις 3 τα ξημερώματα, δεν φτάνει όμως ποτέ ψηλά στον ουρανό.

Αυτό σημαίνει ότι όσοι θέλουν να θαυμάσουν τη βροχή πρέπει να κοιτάξουν λίγο πάνω από τον ορίζοντα στο νοτιοανατολικό ουρανό, εκεί που βρίσκεται ο αμφορέας του Υδροχόου.

Στην κορύφωση του φαινομένου την Παρασκευή οι παρατηρητές στην Ελλάδα μπορούν να περιμένουν λιγότερα από δέκα πεφταστέρια ανά ώρα. Περισσότερο εντυπωσιακοί είναι συνήθως οι διάττοντες που εισέρχονται στην ατμόσφαιρα υπό μικρή γωνία και φαίνονται να κινούνται σχεδόν παράλληλα με τον ορίζοντα, αφήνοντας διάπυρες, πολύχρωμες γραμμές.

Πώς όμως δημιουργείται η βροχή;

Ο κομήτης του Χάλεϊ ακολουθεί μια έντονα ελλειπτική τροχιά γύρω από τον Ήλιο και περνά από το εσώτερο Ηλιακό Σύστημα κάθε 75 χρόνια περίπου. Καθώς η ακτινοβολία θερμαίνει τους πάγους στην καρδιά του κομήτη, μεγάλες ποσότητες υλικού εκτινάσσονται, παρασύρονται από τον ηλιακό άνεμο (μια συνεχή ροή σωματιδίων από τον Ήλιο) και σχηματίζουν τη λεγόμενη κόμη.

Αυτό σημαίνει ότι το τμήμα της τροχιάς του κομήτη που βρίσκεται σχετικά κοντά στον Ήλιο είναι πάντα γεμάτο με σωματίδια της κόμης.

Η τροχιά της Γης σχεδόν διασταυρώνεται με την τροχιά του κομήτη σε δύο σημεία: Το ένα σημείο αντιστοιχεί στα μέσα Οκτωβρίου, οπότε η σκόνη που άφησε πίσω του ο κομήτης του Χάλει δημιουργεί τη βροχή των Ωριωνιδών (το λεγόμενο ακτινοβόλο σημείο βρίσκεται στον αστερισμό του Ωρίωνα).

Το δεύτερο σημείο διασταύρωσης αντιστοιχεί στη βροχή των Ήτα Υδροχοϊδών στις αρχές Μαΐου.

Το φαινόμενο κορυφώνεται στις 6 Μαΐου, είναι όμως ορατό με μικρότερη ένταση τρεις με τέσσερις ημέρες πριν και μετά αυτή την ημερομηνία.